Patron naszej Szkoły Kornel Makuszyński
Kornel Makuszyński - prezentacja wykonana przez uczniów
„O jednym takim, co skradł dzieciom serca”
Urodził się w 1884 r. w Stryju pod Lwowem jako siódme dziecko i jedyny syn Julii i Edwarda Makuszyńskich. Miał zaledwie dziesięć lat, gdy zmarł mu ojciec. Chodził do szkół w Stryju, we Lwowie i Przemyślu, równocześnie udzielał korepetycji, by pomóc rodzinie w utrzymaniu. Jako maturzysta rozpoczął działalność społeczno – oświatową, prowadząc tajne nauczanie historii i literatury dla robotników na Śląsku. Po maturze studiował najpierw polonistykę na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, a następnie romanistykę na Sorbonie w Paryżu. Już jako uczeń pisał liryczne sonety i okolicznościowe wiersze, które drukowano w dwutygodniku „Polonia” i „Dodatku Literackim Słowa Polskiego”. Jego pierwsze utwory recenzowali Leopold Staff i Jan Kasprowicz. Kornel Makuszyński interesował się teatrem. Był kierownikiem literackim Teatru Miejskiego we Lwowie i Teatru Polskiego w Kijowie. Pisał recenzje teatralne do „Słowa Polskiego”.
W 1918 r. zamieszkał w Warszawie. Tutaj rozpoczął się okres wzmożonej działalności twórczej pisarza. Był felietonistą i recenzentem teatralnym w „Ilustrowanym Kurierze Codziennym”, „Warszawiance”, „Rzeczypospolitej” i „Kurierze Warszawskim”. Tutaj napisał najpopularniejsze do dziś książki. W 1926 r. otrzymał państwową nagrodę literacką za poemat „Pieśń o Ojczyźnie”, zaś w 1929 r. honorowe obywatelstwo Zakopanego, w którym często przebywał i angażował się w życie społeczne miasta. W 1937 r. został członkiem Polskiej Akademii Literatury. Był dwukrotnie żonaty. Nie miał dzieci. Po utracie mieszkania w Warszawie, w czasie Powstania Warszawskiego, osiadł na stałe w Zakopanem. Tutaj zmarł w 1953 r. i został pochowany na Pęksowym Brzysku – zakopiańskim Cmentarzu Zasłużonych. Jego mieszkanie w willi „Opolanka” przekształcono w muzeum, stanowiące oddział Muzeum Tatrzańskiego. Kornel Makuszyński otrzymał m.in. Krzyż Oficerski i Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Order Francuskiej Legii Honorowej, Krzyż Komandorski Orderu Korony Włoskiej i Rumuńskiej, Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury.
Ceniono jego dziennikarską twórczość i zaangażowanie społeczne, ale sławę i uznanie przyniosły mu książki dla dzieci i młodzieży.
Jeszcze przed pierwszą wojną światową Makuszyński zauważył, że nie istnieje u nas tzw. literatura dziecięca… i napisał bardzo zabawną bajkę pt. „Szewc Kopytko i kaczor Kwak”. W 1925 r. wydał powieść autobiograficzną „Bezgrzeszne lata”, po której czytelnicy zasypali pisarza prośbami, by pisał książki dla dzieci. Nieco później powstała baśń z morałem „O dwóch takich, co ukradli księżyc” – utwór, w którym realistyczna proza przeplatała się z fantastyką. Ten wątek wykorzystał w kolejnej powieści dla nastolatków pt. „Przyjaciel wesołego diabła”. W 1933 r. zaczęły się ukazywać pisane przez Makuszyńskiego, a ilustrowane przez Mariana Walentynowicza słynne komiksowe przygody Koziołka Matołka, potem była małpka Fiki Miki. Również w formie historyjek słowno – obrazkowych opowiedział dzieciom polskie legendy: „O wawelskim smoku”, „Wanda leży w naszej ziemi”, „Za króla Piasta Polska wyrasta”. „Panna z mokrą głową” była pierwszą z tzw. dziewczęcych książek pisarza. Makuszyński tworzy w niej nowy typ bohaterki, przeciwieństwo układnej i grzecznej panienki z dobrego domu. „Szaleństwa panny Ewy”, „Awantura o Basię” przynoszą czytelnikowi bohaterów, którzy swoją szczerością, bezpośredniością i uśmiechem dokonują cudownych przemian w ludziach. Zaś w „Szatanie z siódmej klasy” pozwala czytelnikowi wraz z bohaterem rozwiązać sensacyjną zagadkę ukrytego skarbu.
Optymizm, szlachetna postawa moralna zawsze sympatycznych i pełnych życia bohaterów, wiara w ludzką dobroć, współczucie dla pokrzywdzonych – to wartości wychowawcze jego książek. Aby jednak uchronić swoich bohaterów przed naiwnym sentymentalizmem, wyposażył ich w broń uniwersalną – poczucie humoru. Niektórzy nazywają pisarstwo Makuszyńskiego „biblioterapią” i słusznie, bo autor uczy w swoich książkach, że miłość, przyjaźń, dobroć to antidotum na zły los, oschłość serca, obojętność, egoizm… Sam tak pisał: „Za złe mi mają, że w moich książkach roi się od ludzi dobrych, jasnych i miłosiernych, a przecież z palca tego nie wyssałem. Moje książki wędrują między rzesze, niechże przeto świecą, niech grzeją, lecz niech nie straszą i nie burzą naiwnej, prostej wiary w serce człowieka”. Cała twórczość Kornela Makuszyńskiego przepełniona jest mądrymi sentencjami. Oto niektóre z nich:
„Droga ku szczytom jest celem człowieka.”
„Mądrym być to wielka sztuka, ale dobrym jeszcze większa.”
„Stracony jest każdy dzień bez uśmiechu.”
„Trzeba kochać i człowieka, i górę, i kamień, i słońce.”
„W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem.”
Podobnie jak praca literacka tak i jego działalność społeczna była walką o uśmiech dziecka. Spotykał się z dziećmi, czytał im swoje książki, odpisywał na listy. Inicjował zbiórki pieniężne na sprzęt narciarski dla biednych, ale zdolnych dzieci. A w Zakopanem do dzisiaj odbywają się zawody narciarskie dla dzieci, zapoczątkowane przez pisarza w 1930 r.
Krytycy nazwali Makuszyńskiego „autorem uśmiechniętych książek”, „Słonecznym Panem” i pisarzem, który miał „słońce w herbie.”
Bibliografia:
Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t.1 Warszawa1991, s.629
Mierzejewska B.: Dałem wam największy skarb – uśmiech, Kornel Makuszyński,
W: „Płomyczek” 1999 nr 3, s.6 – 7
Krajewska K.: Kornel Makuszyński czyli humor spod serca, W: „Płomyczek” 1995, nr 6, s.4
Wielcy zapomniani, Kornel Makuszyński – optymistyczna wizja świata,
www.naszdziennik.pl
Wybór patrona
Działania mające na celu nadanie imienia naszej szkole rozpoczęto w kwietniu 2009r. wtedy to pani dyrektor Agata Maciążka poinformowała grono pedagogiczne oraz rodziców o przystąpieniu do realizacji projektu.
W październiku z propozycji zgłoszonych przez nauczycieli, rodziców, uczniów klas 4-6 oraz pozostałych pracowników szkoły, we wstępnym głosowaniu, wybrano trzech kandydatów:
· Irenę Sendlerową,
· Juliana Tuwima
· Kornela Makuszyńskiego.
W tym momencie rozpoczęto prace wychowawcze mające na celu popularyzację wśród uczniów sylwetek powyższych postaci. Każda klasa uczestniczyła w zajęciach przygotowanych przez panią Danutę Kciuk, w czasie których przybliżyła uczniom życie i działalność kandydatów. Po tych zajęciach najmłodsi uczniowie naszej szkoły głosowali w klasach.
Poza tym w ramach prac przygotowawczych uczniowie klas 4 – 6 opracowywali z wychowawcami propozycje działań kulturalno – wychowawczych do realizacji w przyszłości związanych z sylwetkami kandydatów na patrona.
20 listopada 2009r. odbyło się ogólnoszkolne referendum, podczas którego starsi uczniowie, nauczyciele oraz pozostali pracownicy szkoły wybierali patrona szkoły. Rodzice głosowali 23 listopada podczas wywiadówek, po wysłuchaniu prezentacji o życiu kandydatów przygotowanych przez uczniów.
Po referendum Rada Pedagogiczna zatwierdziła jednogłośnie uchwałą w dniu 10 grudnia 2009r. wybór Kornela Makuszyńskiego na patrona szkoły. Wybór pozytywnie zaopiniowała Rada Rodziców i Samorząd Uczniowski. Wniosek projektu nadania Szkole Podstawowej nr 37 imienia Kornela Makuszyńskiego przedstawiono Radzie Miasta Tychy, która Uchwałą Nr 0150/XXXIX/871/10 z dnia 28 stycznia nadała naszej szkole imię pisarza.
Uroczystość nadania szkole imienia połączono z obchodami 25 – lecia szkoły. Odbyła się 11 czerwca 2010r.
Nadanie imienia szkole
Dzień 11 czerwca 2010 roku zapisał się w dziejach Szkoły Podstawowej nr 37 jako jeden z najważniejszych. Tego dnia nastąpiło oficjalne nadanie szkole imienia Kornela Makuszyńskiego, a uroczystość ta zbiegła się z jubileuszem 25 – lecia placówki.
Uroczystość rozpoczęła Msza święta w kościele pod wezwaniem Ducha Świętego, którą odprawił „Przyjaciel Szkoły” Ks. Prałat Franciszek Resiak. W wygłoszonej okolicznościowej homilii powiedział: ” „ nosić imię” oznacza, że dana placówka – w tym przypadku szkoła jako społeczność – powinna w jakiejś mierze identyfikować się z osobą patronującą (…). Wasz nowy Patron nie tylko pisał książki i tworzył wiersze. Pan Kornel bardzo kochał Ojczyznę, czyli był szczerym patriotą. Kiedy Polska była w niewoli Rosjan, Niemców i Austriaków mocno tęsknił za jej wolnością. Kochał ją „bez pamięci”. Być może i dlatego, że pochodził z Kresów (…). Dzieciom chcę powiedzieć, że Kornel Makuszyński dużo czytał, był pilnym i ciekawym wiedzy uczniem. Ale nigdy też nie zapomniał o Panu Bogu”. W dalszej części homilii Ksiądz Resiak wspominał: „Wasza szkoła - matka wiedzy i dobra moralnego – świętuje w tym miesiącu swój srebrny jubileusz, 25 – lecie urodzin. Pamiętam czas jej rodzenia i same urodziny. Cieszyli się nią bardzo mieszkańcy osiedli „K”, „R” i „U”. Od razu w swoich murach przyjęła ponad tysiąc, zaś w roku następnym ponad dwa tysiące, uczniów”.
Dalsze uroczystości odbywały się w szkolnej auli. Pani dyrektor Agata Maciążka przywitała licznie zgromadzone audytorium, a Zespół Pieśni i Tańca „Tyszanie” zatańczył poloneza. Dzień ten swoją obecnością uświetnili m. in. Prezydent Miasta p. Daria Szczepańska, Dyrektor Miejskiego Zarządu Oświaty p. Dorota Gnacik, Przewodniczący Rady Miasta p. Zygmunt Marczuk, Przewodnicząca Komisji Oświaty i Spraw Społecznych Rady Miasta Tychy p. Aleksandra Spisak - Golemo, ks. prałat Franciszek Resiak, Przewodnicząca Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo - Wschodnich p. Janina Półtorak, prezesi związków zawodowych, przedstawiciele organizacji społecznych, dyrektorzy tyskich szkół oraz emerytowani i byli nauczyciele, pracownicy szkoły, rodzice, uczniowie.
Goście obejrzeli prezentację multimedialną poświęconą 25 – letniej historii szkoły. Następnie przyszedł czas na najważniejszy moment, który był uwieńczeniem wszystkich wysiłków podejmowanych w bieżącym roku szkolnym przez dyrekcję, nauczycieli i uczniów. Prezydent Miasta p. Daria Szczepańska odsłoniła portret patrona szkoły, a Przewodniczący Rady Miasta p. Zygmunt Marczuk odczytał uchwałę o nadaniu szkole imienia Kornela Makuszyńskiego i przekazał stosowny akt na ręce p. dyr. Agaty Maciążki.
W części artystycznej wystąpiły szkolne zespoły teatralne „Bombon” i „Kropeczka”, taneczne „Karolinka” i „Smerfetki” oraz Zespół Pieśni i Tańca „Tyszanie”, w którym tańczą absolwenci szkoły. Barwny korowód postaci z książek Kornela Makuszyńskiego zaprezentowany przez uczniów, w specjalnie na tę okoliczność napisanym montażu, zachwycił wszystkich. Zaś sylwetkę patrona i jego dzieło przedstawili przedstawiciele Samorządu Uczniowskiego.
Na zakończenie części oficjalnej zabrali głos zaproszeni goście. Zwrócili uwagę na ponadczasowe wartości, którym był wierny Kornel Makuszyński. Ich słowa płynęły przede wszystkim do uczniów, aby w życiu kierowali się zasadami i ideałami swojego patrona, bo „droga ku szczytom jest celem człowieka”.
Kornel Makuszyński - prezentacja wykonana przez uczniów
Historia Szkoły - prezentacja do pobrania PrezentacjaHistora_Szkoly1.pptx